Czy przedmioty przedstawione na obrazach mogą oddziaływać na nasze emocje i przekazywać ważne idee? W jaki sposób artysta opowiada o sobie poprzez autoportret? Czym jest awangarda w sztuce? Na te pytania szukaliśmy odpowiedzi na warsztatach w Muzeum Narodowym w Warszawie, przypatrując się obrazom Marii Ewy Łunkiewicz-Rogoyskiej.
Muzeum Narodowe w Warszawie posiada największą kolekcję prac Marii Ewy Łunkiewicz-Rogoyskiej ze wszystkich instytucji publicznych w Polsce. Trzy z nich: Martwa natura z garnkami (1929 r.), Szara martwa natura (1930 r.) oraz Autoportret (1930 r.), prezentowane na pokazie sztuki XX wieku „Widoczne Niewidoczne”, stały się punktem wyjścia do spotkania z gośćmi w różnym wieku. W czasie spaceru z rodzinami pod tytułem Autoportret, czyli artystyczne „selfie”, który odbył się 21 lipca 2019 roku, przyglądaliśmy się autoportretom artystów z różnych epok i zastanawialiśmy się, jakie ważne informacje o sobie w nich zaszyfrowali. Spacer zaczął się od wykonania trudnego zadania: trzeba było odnaleźć osobę na obrazie jedynie na podstawie reprodukcji przedstawiającej oczy portretowanego. Jak wiele mówią oczy na portrecie, przekonaliśmy się także oglądając niezwykłą miniaturę w Gabinecie Miniatur – przedstawiającą jedynie… oko. Dlaczego wobec tego artyści awangardowi, jak Mieczysław Szczuka czy też Maria Ewa Łunkiewicz-Rogoyska przedstawili siebie bez oczu lub pokrywając je jednolicie błękitną barwą? Wiedzę o symbolice form i kolorów wykorzystaliśmy w czasie warsztatów plastycznych, na których każdy przygotowywał swój autoportret w formie maski. Dorośli widzowie muzeum zostali zaproszeni 26 lipca 2019 roku na spacer Ciche życie martwych natur, czyli o czym opowiadają nam przedmioty. W czasie spaceru, który rozpoczął się w Galerii Sztuki Dawnej przy dziełach XVII-wiecznych malarzy niderlandzkich a zakończył na pokazie sztuki XX wieku, zastanawialiśmy się, jak przez wieki zmieniało się znaczenie i forma martwych natur, poświęcając szczególną uwagę wyrafinowanej Martwej naturze z garnkami (1929 r.) Marii Ewy Łunkiewicz – Rogoyskiej. Oglądając ten obraz, goście mieli okazję dowiedzieć się czym był puryzm i dlaczego sztuka francuska zafascynowała młodą malarkę z Polski, a także wypowiedzieć się poprzez krótką ankietę na temat emocji i refleksji jakie wywołuje w nich dzieło Mewy. 12 października 2019 r. Muzeum Narodowe odwiedzili radni z Młodzieżowej Rady Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Naszym celem było zorganizowanie mini-debaty „Czy w muzeach powinny być eksponowane wyłącznie oryginalne zabytkowe przedmioty?”. Zwiedzając różne galerie Muzeum, mieliśmy okazję porozmawiać o tym skąd wzięły się muzea, jaka była ich rola kiedyś i obecnie, jakie są różne rodzaje muzealnych ekspozycji oraz jakie miejsce zajmują w nich oryginalne muzealia. Dwie martwe natury Mewy Łunkiewiczowej były dla nas pretekstem do rozmowy o roli przedmiotu w sztuce europejskiej, oraz o awangardowej rewolucji XX wieku, która zmieniła także postrzeganie muzeów i ich miejsca w kulturze.
